‘Wrong then, wrong now’, aldus Disney+. Dombo en Peter Pan gaan nu hand in hand met een waarschuwing voor achterhaalde stereotyperingen. Op kinderaccounts zijn de films zelfs helemaal niet meer te zien. Een kinderslotje moet ervoor zorgen dat kinderen de Disney-klassiekers onder begeleiding van hun ouders kijken.

Ik ben inmiddels twintig jaar oud. Met drie oudere broers ben ik nog volop opgegroeid met de originele videobanden. Doornroosje, Belle en Assepoester waren een van mijn eerste vriendinnen en door Lady en de Vagebond en de Aristokatten wilde ik graag een huisdier.

De kritiek die Walt Disney Pictures krijgt, verandert ieder jaar van toon. Om hier een beetje aan te ontsnappen, plaatsen ze dan maar een waarschuwing. Aladdin en de Leeuwenkoning zijn racistisch en daarnaast zouden films als Sneeuwwitje en Doornroosje zorgen voor onrealistische verwachtingen voor meisjes. Wachten tot dat de prins op het witte paard langskomt, gaat niet mee met de tijd, maar waarom kunnen deze films niet met de bijbehorende tijdgeest bekeken worden? Dat moderne films als Frozen thema’s als feminisme centraal hebben staan, betekent toch niet dat kinderen wel mee mogen zingen met Elsa, maar niet met Ariël?

Deze ‘geschikt voor alle leeftijden’ films krijgen de stempel dat ze gevaarlijk zijn. Ze zouden leiden tot een ongezond zelfbeeld, racisme en zelfs huiselijk geweld. Hele generaties zijn opgegroeid met deze animatiefilms. Dit zijn ondertussen volwassenen die voor zichzelf kunnen denken. Net als mijn broers en ik, hebben zij allemaal gekeken naar Belle en het Beest. De film met Mevrouw Theepot wordt inmiddels een van de gevaarlijkste films genoemd, omdat het stockholmsyndroom om de hoek loert.

Sprookjes zijn nou eenmaal verhalen waarin magie een rol speelt en een beroep wordt gedaan op de fantasie van de kijker. Kinderfilms zijn haast nooit feitelijk accuraat. Bovendien zijn de onschuldige kinderfilms waar ik het over heb vaak wat ouder. Neem Peter Pan bijvoorbeeld, dat is een film uit 1953. Toen werden de Indianen nog redskins – roodhuiden – genoemd. Tegenwoordig zijn dat de Native Americans. Disney legt de verantwoordelijkheid bij de ouders. Die kunnen immers zelf vertellen wat ooit was en wat nu is. Ik vraag me wel af welk signaal dit geeft. Die waarschuwing is er niet voor niets, dus zetten we dan maar een andere film op?

De tijden zijn veranderd, en niet voor het eerst. Disney kan nu wel noodgedwongen zeggen dat dit soort vooroordelen in het verleden fout waren en dat nog steeds zijn, maar waar leggen we de grens? Ik kan alleen maar hopen dat iedereen voor zichzelf blijft nadenken en niet te snel de meningen van anderen overneemt. Mijn toekomstige kinderen zullen net zoveel leren van Peter Pan als de zeven generaties die hen zijn voorgegaan.

—

Eerder verschenen op SVJ Media